Podstawa wymiaru składek dla niepełnoetatowej pracownicy na urlopie wychowawczym

Pracownica zatrudniona na część etatu od 18 listopada 2019 r. przebywa na urlopie wychowawczym. Złożyła w zakładzie pracy oświadczenie, że nie ma prawa do emerytury ani renty oraz że nie posiada innych tytułów do ubezpieczeń emerytalno-rentowych ani ubezpieczenia zdrowotnego. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownicy przed urlopem wychowawczym wynosi niewiele ponad 1.000 zł. Czy w takim przypadku pracodawca powinien podnieść tę podstawę do kwoty minimalnego wynagrodzenia?

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dla pracowników przebywających na urlopie wychowawczym stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających urlop wychowawczy. Ustalona w taki sposób podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe nie może być jednak:

wyższa niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych (w 2019 r. - 2.859 zł),
niższa niż 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia (w 2019 r. - 1.687,50 zł, natomiast w 2020 r. - 1.950 zł).

Ustalając podstawę wymiaru składek na przedmiotowe ubezpieczenia, należy pamiętać, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym dla pracownika zatrudnionego - tak jak w omawianym przypadku - w niepełnym wymiarze czasu pracy, nie może być niższa niż kwota minimalnego wynagrodzenia ustalona proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy, z zachowaniem gwarancji kwoty minimalnej (75% minimalnego wynagrodzenia).

Pracownica, o której mowa w pytaniu, rozpoczęła korzystanie z urlopu wychowawczego w trakcie miesiąca. W takim przypadku składki emerytalno-rentowe za ten miesiąc pracodawca powinien jej naliczyć z tego tytułu tylko za dni, w których podlegała ona ubezpieczeniom z racji korzystania z urlopu wychowawczego (tu: za okres od 18 do 30 listopada 2019 r.). Kwotę pełnej podstawy ich wymiaru (za cały miesiąc) należy wówczas zmniejszyć proporcjonalnie, dzieląc ją przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca i mnożąc przez liczbę dni podlegania w danym miesiącu ubezpieczeniom (z racji korzystania z urlopu wychowawczego).

Podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla pracowników przebywających na urlopie wychowawczym stanowi kwota odpowiadająca wysokości specjalnego zasiłku opiekuńczego przysługującego na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych. Obecnie zasiłek ten wynosi 620 zł.

Przykład

Pracownica zatrudniona na 1/8 etatu od 18 listopada 2019 r. przebywa na urlopie wychowawczym. Złożyła pracodawcy oświadczenie, że nie posiada innych tytułów do ubezpieczeń emerytalno-rentowych i ubezpieczenia zdrowotnego oraz że nie ma prawa do emerytury ani renty. Pracodawca ustalił, że przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownicy za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających urlop wychowawczy, czyli od 1 listopada 2018 r. do 31 października 2019 r. wyniosło 1.087 zł. W tym przypadku do podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych należy jednak przyjąć kwotę nie niższą niż 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia, tj. 1.687,50 zł - do grudnia 2019 r., natomiast w 2020 r. - 1.950 zł. Składki emerytalno-rentowe za listopad 2019 r. należy naliczyć pracownicy od podstawy zmniejszonej proporcjonalnie, czyli od kwoty 731,25 zł, tj. 1.687,50 zł : 30 dni listopada × 13 dni, w których pracownica podlegała w listopadzie ubezpieczeniom z tytułu korzystania z urlopu wychowawczego.