urlop wychowawczy, wychowawczy a praca, prawo do urlopu
A A A

Gazeta Podatkowa nr 72 (1843) z dnia 9.09.2021

Raporty ZUS w przypadku urodzenia kolejnego dziecka na urlopie wychowawczym

W przypadku gdy pracownica zdecyduje się na urlop wychowawczy po wykorzystaniu urlopu związanego z rodzicielstwem, to - jeśli będzie spełniała określone warunki - zostanie objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi oraz ubezpieczeniem zdrowotnym. Wtedy w czasie urlopu wychowawczego pracodawca będzie jej naliczał składki na te ubezpieczenia. Jeżeli jednak w trakcie przebywania na urlopie wychowawczym pracownica urodzi kolejne dziecko, to nabędzie prawo do zasiłku macierzyńskiego. Zmieni to wówczas sposób sporządzania za nią przez pracodawcę raportów ZUS.

Składki na wychowawczym

W czasie przebywania na urlopie wychowawczym pracownik ma zagwarantowane ubezpieczenia emerytalno-rentowe oraz ubezpieczenie zdrowotne. Składki za pracownika na te ubezpieczenia nalicza wówczas pracodawca w raporcie ZUS RCA (lub ZUS RZA, jeśli nalicza tylko składkę zdrowotną), wykazując pracownika z kodem tytułu ubezpieczenia 12 11 X X. Pracodawca sam musi ustalić podstawę wymiaru składek emerytalno-rentowych, w oparciu o wynagrodzenie wypłacone pracownikowi przed rozpoczęciem urlopu wychowawczego (szerzej na temat rozliczania składek na urlopie wychowawczym pisaliśmy w GP nr 65 z br., na str. 8).

Urodzenie kolejnego dziecka

Urodzenie przez pracownicę kolejnego dziecka podczas przebywania na urlopie wychowawczym nie przerywa tego urlopu. Wtedy nabywa ona jednak prawo do zasiłku macierzyńskiego, przysługującego jej w takim przypadku przez okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego oraz - o ile wystąpi z takim wnioskiem - urlopu rodzicielskiego.

Od dnia, od którego pracownica nabędzie prawo do zasiłku macierzyńskiego, podlega ona ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu pobierania tego zasiłku (a nie z racji przebywania na urlopie wychowawczym).

Raporty na macierzyńskim

W czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego pracownik jest objęty obowiązkowymi ubezpieczeniami emerytalno-rentowymi, niezależnie od posiadanych innych tytułów do ubezpieczeń lub posiadanego prawa do emerytury bądź renty. Nie podlega natomiast ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Podstawę wymiaru składek emerytalno-rentowych dla osoby pobierającej zasiłek macierzyński stanowi kwota (brutto) zasiłku macierzyńskiego. Jeśli kwota zasiłku (po pomniejszeniu o zaliczkę na pdof) jest niższa niż kwota świadczenia rodzicielskiego (tj. 1.000 zł), wtedy kwotę tego zasiłku podwyższa się do wysokości świadczenia rodzicielskiego.

Składki emerytalno-rentowe pracodawca nalicza pracownikowi jednak tylko wtedy, gdy wypłaca mu zasiłek macierzyński. Jeśli nie jest uprawniony do wypłaty świadczeń z ubezpieczeń społecznych i pracownik otrzymuje zasiłek macierzyński z ZUS, wtedy to również ZUS rozlicza mu składki.

Zgłoszenia do ubezpieczeń osoby, której pracodawca wypłaca zasiłek macierzyński - podobnie jak przy urlopie wychowawczym - dokonuje się poprzez wykazanie jej w raporcie ZUS RCA, z kodem tytułu ubezpieczenia 12 40 X X. Oprócz tego sporządza się też za nią raport świadczeniowy ZUS RSA. Wykazuje w nim (np. w bloku III.B.) kwotę zasiłku macierzyńskiego, jaką pracodawca wypłacił pracownikowi, odpowiedni kod świadczenia/przerwy (w zależności od tego, za jaki urlop został wypłacony zasiłek macierzyński) oraz okres, za który zasiłek został wypłacony. W tym raporcie jako kod tytułu ubezpieczenia należy podawać kod 01 10 X X.

Wyłącznie raport ZUS RSA sporządza natomiast pracodawca, który nie jest uprawniony do wypłaty zasiłków (o ile w miesiącu, za który jest on sporządzany, pracownik nie uzyskał pracowniczego przychodu podlegającego oskładkowaniu). W raporcie tym pracodawca wypełnia jedynie pola dotyczące okresu oraz kodu pobieranego świadczenia. Pola dotyczące kwoty pozostawia puste lub wpisuje wartość 0,00. Jako kod tytułu ubezpieczenia podaje kod 01 10 X X.

Dwa rozliczenia

Po urodzeniu dziecka w trakcie urlopu wychowawczego, od pierwszego dnia, za który pracownicy będzie przysługiwał zasiłek macierzyński, pracodawca zaprzestaje rozliczać za nią składki ubezpieczeniowe z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym.

Gdy płatnikiem zasiłku macierzyńskiego jest ZUS, wówczas obowiązek naliczania za pracownicę składek ubezpieczeniowych w okresie jego pobierania także będzie spoczywał na organie rentowym. Jeśli natomiast płatnikiem zasiłku macierzyńskiego jest pracodawca, wtedy również on będzie musiał naliczać pracownicy składki emerytalno-rentowe z racji pobierania przez nią tego zasiłku.

W przypadku gdy pracownica urodzi dziecko w trakcie miesiąca, wtedy będzie w tym miesiącu podlegała ubezpieczeniom z dwóch tytułów, tj. przebywania na urlopie wychowawczym oraz z racji pobierania zasiłku macierzyńskiego (przykład). Pracodawca wypłacający zasiłek macierzyński powinien w takiej sytuacji wykazać ją w dwóch blokach raportu ZUS RCA za dany miesiąc:

  • w jednym - z kodem tytułu ubezpieczenia 12 11 X X i rozliczonymi składkami emerytalno-rentowymi od proporcjonalnie zmniejszonej podstawy wymiaru oraz składką zdrowotną naliczoną od pełnej podstawy wymiaru (jeśli dana osoba podlega tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu - rozliczenie składki zdrowotnej z kodem 12 11 X X powinno nastąpić w raporcie ZUS RZA),
  • w drugim - z kodem tytułu ubezpieczenia 12 40 X X i naliczonymi składkami emerytalno-rentowymi od kwoty wypłaconego jej w tym miesiącu zasiłku macierzyńskiego.

Okres urlopu wychowawczego w danym miesiącu oraz okres pobierania przez pracownicę zasiłku macierzyńskiego należy też wykazać w raporcie ZUS RSA z odpowiednim kodem świadczenia.

Przykład

Pracownica przebywa na urlopie wychowawczym od 1 października 2020 r. i podlega z tego tytułu ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz zdrowotnemu. Składki emerytalno-rentowe ma w 2021 r. naliczane od kwoty 2.800 zł. W dniu 3 września 2021 r. urodziła kolejne dziecko i od tego dnia nabyła prawo do zasiłku macierzyńskiego wypłacanego przez pracodawcę. Od 3 września 2021 r. podlega więc ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego. Zakładamy, że na koniec września 2021 r. pracodawca wypłaci jej zasiłek macierzyński za okres od 3 do 30 września 2021 br. w kwocie 1.810,20 zł.

W dokumentach rozliczeniowych sporządzonych za wrzesień 2021 r. pracodawca wykaże pracownicę w raporcie:

- ZUS RCA z kodem tytułu ubezpieczenia:
12 11 0 0 i składkami emerytalno-rentowymi naliczonymi od zmniejszonej proporcjonalnie podstawy wymiaru, tj. w kwocie 186,67 zł (tj. 2.800 zł : 30 dni września × 2 dni września, w których pracownica podlegała ubezpieczeniom emerytalno-rentowym z racji przebywania na urlopie wychowawczym) oraz składką zdrowotną naliczoną od kwoty 620 zł,
12 40 0 0 i składkami emerytalno-rentowymi naliczonymi od kwoty zasiłku macierzyńskiego, tj. od kwoty 1.810,20 zł,
- ZUS RSA z kodem tytułu ubezpieczenia:
01 10 0 0, z kodem świadczenia/przerwy 121 (urlop wychowawczy udzielony na podstawie art. 186 § 1 K.p.), okresem od 01.09.2021 do 02.09.2021, liczbą dni 2,
01 10 0 0, z kodem świadczenia/przerwy 311 (zasiłek macierzyński za okres ustalony jako okres urlopu macierzyńskiego), okresem od 03.09.2021 do 30.09.2021, liczbą dni 28 oraz kwotą zasiłku macierzyńskiego 1.810,20 zł.

www.UrlopyWychowawcze.pl:

 Więcej na stronie www.UrlopyPracownicze.pl - sprawdź!
www.UrlopyPracownicze.pl » 
Więcej w zasobach płatnych

Serwis Głównego Księgowego

Gazeta Podatkowa

Terminarz

październik 2024
PN WT ŚR CZ PT SO ND
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
16
17
18
19
20
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
sklep.gofin.pl - RABATY, NAGRODY, PROMOCJE
NEWSLETTERY
Fachowe czasopisma - PoznajProdukty.gofin.pl
Vademecum Kadrowego - kompleksowo opracowane zagadnienia z prawa pracy
Wszystko o urlopach pracowniczych - wypoczynkowy, bezpłatny, macierzyński, szkoleniowy

Gofin podpowiada

Kompleksowe opracowania tematyczne

Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.